Het college stelt het programma uiterlijk begin december definitief vast. Een mooie prestatie voor Best, maar hoe hebben ze dit zo snel voor elkaar gekregen? Toine Baudoin en Iris Moonen delen hun aanpak met andere gemeenten.
Waarom nu al een warmteprogramma?
Iris kan deze vraag, als beleidsmedewerker duurzaamheid bij gemeente Best, eenvoudig beantwoorden. “Bij de vaststelling van de transitievisie warmte (TVW) kregen we van de gemeenteraad de opdracht om na twee jaar een update te maken. Die afspraak hebben we netjes nageleefd.” Iris werkte samen met projectleider Toine ruim een jaar aan het warmteprogramma. “Het proces verliep soepel en snel,” vertelt Toine. “Het voorwerk vanuit de TVW hielp daarbij enorm. Al voor de start deden we pandanalyses, maakten we wijkpaspoorten en simuleerden we een fictief warmtenet.” Deze voorbereidingen leverden kaarten en inzichten op die de bouwstenen vormen voor het warmteprogramma. Iris benadrukt: “Gemeenten die de afgelopen jaren al informatie hebben verzameld, hebben een voorsprong bij het opstellen van hun warmteprogramma.”
Levend programma met regelmatige updates
Waar andere gemeenten vaak kiezen voor een warmteprogramma dat 10 jaar meegaat, update de gemeenteraad van Best bewust iedere twee jaar haar plannen. “De grote lijnen stonden al,” zegt Toine, “maar met deze periodieke update kunnen we nieuwe onderzoeken en kansen, zoals geothermie, meenemen. Zo kunnen we steeds opnieuw keuzes maken en bijsturen.” Iris voegt toe dat het warmteprogramma een levend document is. “Keuzes die je nu maakt, kunnen volgend jaar alweer anders zijn. Het is belangrijk om je programma regelmatig te herzien.”
Analysekaarten als bouwstenen
Voor alle onderzoeken en analyses schakelde de gemeente Best het externe bureau Stantec in. “Voor een goed warmteprogramma heb je experts nodig die onderzoek kunnen doen,” legt Toine uit. Stantec heeft veel analysekaarten gemaakt die de basis vormen voor ons programma.” De samenwerking met andere beleidsafdelingen en een extern bureau zorgde ervoor dat de juiste keuzes werden gemaakt. Iris vult aan: “In Best blijkt een grootschalig warmtenet (nog) niet haalbaar, maar we kunnen ons wel richten op kleinschalige warmtenetten. Dit kunnen we vervolgens goed uitleggen aan het college en de raad.”
Participatie van inwoners en stakeholders
Naast de raad, betrok de gemeente Best ook haar inwoners. Via het inwonerspanel, inloopavonden en een inzageperiode konden bewoners hun ideeën aandragen. Ook ging het team de wijken in. Toine vertelt: “Voor de TVW gingen we met een ijscokar door Best om in gesprek te raken met inwoners. Dat leverde veel goede input op.” Deze is vervolgens meegenomen in het warmteprogramma. Ook partnerorganisaties werden betrokken. Iris vertelt: “We spraken meerdere keren met Enexis om de plannen door te nemen.” Daarnaast werd ook Best Duurzaam meegenomen in het denkproces. “Zo is de vereniging op de hoogte van de plannen van de gemeente en kunnen dit vervolgens doorgeven aan de inwoners.” Ook voor woningcoöperaties was er extra aandacht. ‘’Als gemeente wil je op de hoogte zijn van hun investeringsplannen. Samen kun je dan een passend plan bedenken,’’ aldus Toine.
Kennis delen
Voor het warmteprogramma was er regelmatig contact met de gemeente Eindhoven om te kijken of er gedeelde belangen en plannen waren. Iris legt uit: “We staan allebei voor dezelfde opgave, vooral op het gebied van communicatie en participatie. Je kunt van elkaar leren hoe je het beste je warmteplannen overbrengt naar inwoners.’’ Vanuit het Nationaal Programma Lokale Warmte (NPLW) worden momenteel richtlijnen gemaakt voor communicatie en participatie bij het warmteprogramma.
Projectgericht werken
Hoewel Best geen directe ondersteuning ontving vanuit NPLW of de Provincie, werd er wel aandachtig naar deze koploper geluisterd. Zo adviseerde Best om een provinciaal warmtebedrijf op te richten. Aan NPLW gaven Toine en Iris mee dat de focus op wijkuitvoeringsplannen niet altijd passend is. Iris: “Uit de wijkpaspoorten van Best bleek dat er binnen wijken veel verschillen zijn in leefstijl, inkomen en energielabels. Het is daarom logischer om meer projectgericht te werken dan op wijkniveau.”
Toekomst
De komende maanden en jaren blijven Toine en Iris werken aan het bijwerken van het warmteprogramma van Best. Op de vraag of ze nu het warmteprogramma van Oirschot gaan schrijven, reageren ze lachend: “Nee, dat niet, maar we hebben wel steeds vaker overleg over onze toekomstplannen. Tegen de tijd dat het één gemeente wordt, heeft Best haar warmteprogramma al drie keer herzien,” sluiten ze grappend af.